_w35_h45_bg.png)
De Rapaille Partijen
Antipolitieke sentimenten 1918-1931
.png)
Nieuw inzicht in de opstandige politieke partijen van het interbellum
Het provocerende optreden van de verschillende Rapaille Partijen in het interbellum vormt een uniek verschijnsel in de Nederlandse politieke geschiedenis. De verkiezing op 27 april 1921 van de alcoholistische straatzwerver Had-je-me-maar tot Amsterdams gemeenteraadslid veroorzaakte ongekende beroering. Een monsterverbond van revolterende anarchisten en non-conformistische kunstenaars – al gauw bekend onder de scheldnaam Rapaille Partij – zat achter de sensationele stunt om de parlementaire democratie in diskrediet te brengen. Nieuwe geruchtmakende verkiezingsacties en de oprichting van lokale Rapaille Partijen bleven niet uit. Gangmaker Erich Wichman – grensverleggend kunstenaar en principieel alcoholist – verwierf binnen enkele jaren een cultstatus binnen het Nederlandse fascisme.
Een tumultueuze geschiedenis
Op basis van uitvoerig bronnenonderzoek beschrijft Robin te Slaa levendig deze tumultueuze geschiedenis. Het resultaat is een veelzijdig en dikwijls verrassend boek met daarin onder meer aandacht voor anarchisme, futurisme, dadaïsme en fascisme. Ook plaatst Te Slaa het optreden van deze rumoerige Rapaille Partijen in het perspectief van het wijdverbreide ongenoegen met ‘de politiek’ dat destijds bestond en inmiddels is teruggekeerd.
Over de auteur
Robin te Slaa is historicus en geldt als expert op het gebied van fascisme. Samen met Edwin Klijn werkt hij aan een monumentale trilogie over de geschiedenis van de NSB, waarvan de eerste twee delen lovend zijn ontvangen.
Robin te Slaa bij de Historische BoekenCast
Robin te Slaa bij OVT
Inleiding 7
1. Antipolitieke sentimenten in de polder 15
2. De anarchistische erfenis van Domela Nieuwenhuis 40
3. Kunstenaar en aristocratisch revolutionair 73
4. Een alcoholistische zwerver wordt lijsttrekker 116
5. De mediahype 138
6. Tweespalt in de anarchistische beweging 154
7. Verkiezingssucces en nieuwe ophef 170
8. De onverwachte buitelingen van Had-je-me-maar 203
9. Zuurbier treedt op de voorgrond 215
10. De laatste maanden van 1921 226
11. De Tweede Kamerverkiezingen van 1922 251
12. Nasleep of roemrijke voorgeschiedenis 289
Slotbeschouwing 335
Verantwoording en dankwoord 342
Noten 344
Bronnen 392
Illustratieverantwoording 404
Afkortingen 405
Namenregister 406
Reviews 'De Rapaille Partijen'
In de media
Genomineerd voor de Libris Geschiedenis Prijs 2024
‘Te Slaa geeft een panoramisch overzicht van de culturele en politieke contexten waarbinnen de antidemocratische partij rond Hadjememaar en soortgelijke partijen in de jaren twintig hun sporen achterlieten. Te Slaa toont wederom aan de belangrijkste historicus over rechts-radicaliteit te zijn.’ – Historisch Nieuwsblad
‘Te Slaa weet de lezer vast te houden. Hij verschaft het bredere plaatje bij de anekdotes en laat zien dat het idee van de schertskandidaat ook in andere steden opdook.’ – Trouw
‘De liefde van de schrijver voor het onderwerp straalt van iedere pagina af. [...] Te Slaa is erin geslaagd de geschiedenis beeldend tot leven te brengen. [...] Wat mij betreft is het wachten op de verfilming.’ – Historiek
‘Robin te Slaa beschrijft in De Rapaille Partijen nauwgezet hoe de democratie in het interbellum werd ondermijnd.’ – de Volkskrant
‘Juist het ontbreken van een waarschuwend perspectief maakt zijn boek – door zijn gedetailleerdheid voor de liefhebbers, dat wel – zo waardevol. Want het klimaat waarin de antiparlementaire beweging toen kon gedijen bestaat anno 2024 wel degelijk. Maar gegeven de bekende zegswijze dat de geschiedenis zich nooit op dezelfde wijze herhaalt, laat Te Slaa het aan de lezer over om conclusies te trekken.’ – NRC
‘De Rapaille Partijen. Antipolitieke sentimenten 1918-1931 is een goed gedocumenteerd, helder geschreven en evenwichtig boek. (…) De Rapaille Partijen is een actueel en beklemmend boek.’ – Nederlands Dagblad
‘De Rapaille Partijen toont overtuigend aan dat de verkiezing van Had-je-me-maar meer was dan een uit de hand gelopen grap. Met een zwerver in de gemeenteraad deden de anarchisten een doelbewuste poging om het vertrouwen in de parlementaire democratie te ondermijnen.’ – Ons Amsterdam
Interview met Robin te Slaa op De Kanttekening: ‘Nederland balanceert op het randje van een democratische crisis’
‘Te Slaa heeft zeer gedegen bronnenonderzoek gedaan, zowel in digitale krantendatabase Delpher als in fysieke archieven, en is daarmee de eerste historicus die de geschiedenis van de Rapaillepartijen uitgebreid beschreven heeft.’ – Holland Historisch Tijdschrift
Boekpresentatie bij SPUI25
Gerelateerde uitgaven
Fascisme
De NSB
De NSB
