Donutpsychiatrie
In 5 stappen naar eerlijke en duurzame zorg voor kinderen
Aanhoudende zorgen over prestatiedruk en vermoeide kinderbreinen
Er is een groeiend verzet tegen klassen vol kinderen met labels en pillen. Tegelijkertijd zijn er groeiende zorgen over prestatiedruk en vermoeide kinderbreinen. Zowel de jeugdzorg als de kinderpsychiatrie zitten klem tussen deze polen en worstelen in een knellend keurslijf van overdiagnose en onderbehandeling.
Nieuwe mentale uitdagingen per generatie
Door de huidige situatie zien we niet goed meer hoe onze samenleving een duurzame en optimale ontwikkeling van kinderen in de weg staat. Daarbij worden komende generaties voor steeds nieuwe mentale uitdagingen gesteld, waaronder de toenemende druk op het klimaat.
Optimale zorg voor ontwikkeling via het donutmodel
In navolging van Raworths donuteconomie en het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind, stelt Bruining optimale zorg voor als een donut tussen het sociaal-biologisch fundament en het plafond aan welzijn en zorg. De sweet spot is de donut zelf waarin kinderen zich naar hun eigen capaciteit duurzaam en optimaal kunnen ontwikkelen. Bruining presenteert de donutpsychiatrie als een model om de rechten van het kind op de individuele behoeften te laten aansluiten. Hij beschrijft welke vijf stappen nodig zijn voor deze transitie naar duurzame en eerlijke zorg: verander de doelstelling, zie het grotere geheel, snap de systemen, stimuleer de menselijke natuur, en richt je op herverdeling.
Voorwoord Jet Bussemaker 9
Inleiding 13
De donut 13
Van groeien naar bloeien 15
Donutpsychiatrie 16
1 Verander het doel 19
1.1 Het zwitserlevengevoel 19
1.2 Een stille pandemie 20
1.3 Zelfvervullende diagnoses 23
1.4 Een pleister op de wonde 24
1.5 De farmaceut ontdekt een nieuwe markt 27
1.6 Ritalin voor een gelukkig gezin 31
1.7 Kinderen van de rekening 33
1.8 Oog voor natuurlijke variatie 36
1.9 Tijd voor bezinning 40
2 Zie het grotere geheel 43
2.1 De tuin van ontwikkeling 43
2.2 Verdwaald in eigen tuin 45
2.3 Het recht op ontwikkeling 51
2.4 De veranderende omgeving 56
2.5 Het systeemplafond 61
3 Snap de systemen 65
3.1 Iedereen wint 65
3.2 Biologische fanfare 67
3.3 De genetische kanarie in de kolenmijn 68
3.4 Kneedbare stopverf 71
3.5 Vertraagde effecten van de omgeving 74
3.6 De baarmoeder als doorgeefluik 75
3.7 Het nut van een brein 77
3.8 Het nut van complexiteit 80
3.9 De balans in het brein 82
3.10 De systeembril van de tuinman 85
4 Stimuleer de menselijke natuur 89
4.1 Hoefgetrappel op het zebrapad 89
4.2 Toetsen en testen 90
4.3 Natuurlijke gezondheid 93
4.4 Sanitair voor prikkels 95
4.5 De lessen van alledag 98
4.6 Big data voor kleine kinderen 102
5 Deel het model 105
5.1 Samenvatting van doel- naar systeemdenken 108
5.2 Toepassing van het donutpsychiatriemodel 111
5.3 De binnenring 114
Biologische basiscondities: genetica en familiaire belasting 114
Biologische basiscondities: zwangerschap en geboorte 115
Biologische basiscondities: leerstijlen en leervermogen 115
Biologische basiscondities: vroege aandoeningen en trauma 116
Sociale basiscondities: dieet 117
Sociale basiscondities: educatie 117
Sociale basiscondities: inkomen 118
Sociale basiscondities: huis 118
Sociale basiscondities: sociale gelijkheid 118
Sociale basiscondities: hygiëne 119
5.4 De buitenring: het zorg- en welzijnsplafond 119
Zorgplafond: behandeling 121
Zorgplafond: rust en herstel 121
Zorgplafond: onderwijs 121
Sociaal netwerk en sociale media 122
Zorgplafond: opvoeding 122
Zorgplafond: zorgverlening 123
5.5 Donutvoorbeelden 123
Donutvoorbeeld 1 123
Donutvoorbeeld 2 125
Donutvoorbeeld 3 125
5.6 Slotakkoord 126
Literatuur 129
Dankwoord 139
De pers over Donutpsychiatrie
'Voldoende ambitie dus, en het boek zit vol slimmigheden en ideeën. Zo vol, dat ze niet allemaal even uitgebreid de ruimte krijgen. Wat dat betreft is de titel goed gekozen: Het hapt lekker weg, zit bomvol energie, en doet je verlangen naar meer.'
— De jonge psychiater, 'Donutpsychiatrie is enthousiasmerend betoog voor een nieuwe kinderpsychiatrie' (augustus 2024)
'Soms ligt de depressie ook aan de buurt'
— NRC, (mei 2024)
'We komen uit een traditie waarin we lineair en ‘machineachtig’ kijken naar wat is er mis is. Maar ontwikkeling is niet iets wat je moet willen diagnosticeren of iets wat je moet terugbrengen tot een stoornis of tot een behandeling, meer iets wat je moet verzorgen als een levend dynamisch systeem, meer zoals we voor een tuin zorgen.'
— Levvel Up, Donutpsychiatrie: interview met kinderpsychiater Hilgo Bruining (mei 2024)
Hilgo Bruining te gast bij de podcast van Medisch Contact: Kinderpsychiater Hilgo Bruining bepleit in zijn boek eerlijke en duurzame zorg voor kinderen en jeugdigen
_w173_h400.png)
